در حالی که رییس اتحادیه نانواییهای سنتی پیش از این افزایش قیمت نان را مورد تایید قرار داده و گفته بود مصوبه در خصوص افزایش قیمت نان صادر شده است، اتاق اصناف ایران در اطلاعیهای خواستار عدم اقدام واحدهای صنفی در این زمینه شد.
مصرف نان در ایران نسبت به سایر کشورهای جان بالاست و نان یکی از مهمترین اقلام سفره ایرانی محسوب میشود با این حال به واسطه شکل پخت نان، امکان نگهداری آن در میانمدت فراهم نیست و همین امر سبب شده است دورریز نان در ایران نیز مانند مصرف آن بالاتر از استانداردها باشد.
اهمیت این نکته زمانی آشکارتر میشود که روشن شود ایران به دلیل قرارگیری در منطقهای کمآب و درگیریهای طولانی مدت با خشکسالی، هر ساله نیاز به واردات گندم برای تأمین نان مصرفی درکشور دارد.
یارانه نان چقدر است؟
نان یکی از اقلامی است که یارانه بالایی را به خود اختصاص میدهد. بنا براعلام دبیر پیشین ستاد تنظیم بازار، دولت در سال ۹۸، ۱۱ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان یارانه نان پرداخت میکرد که بخشی از آن به صورت یارانه پنهان و بخشی از آن هم در قالب یارانه نقدی یعنی هر نفر ۵ هزار تومان در هر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز میشد؛ اما با افزایش نرخ خرید تضمینی گندم به هر کیلوگرم ۲,۷۰۰ تومان یارانه پنهان نان از ۱۱ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان سال ۹۸ به ۲۲ هزار میلیارد تومان در سال ۹۹ افزایش یافت.
به گفته وی ۸۰ درصد نانوایی ها گندم با نرخ یارانه ای و ۲۰ درصد نانوایی ها گندم با نرخ نیمه یارانهای دریافت میکنند. در سال گذشته هر چند پیشنهادات فراوانی در خصوص افزیش قیمت نان مطرح شد اما این مهم مورد تصویب قرار نگرفت.
نانوایان چه میگویند؟
بیژن نوروز مقدم، رئیس اتحادیه نانوایان سنتی معتقد است با توجه به اینکه از سال ۹۳ تا ۹۸ قیمت نان هیچ گونه افزایشی نداشت و به مدت ۵ سال قیمتها ثابت بود، قیمتها باید افزایش یابد.
وی به استناد همین نکته تاکید میکند پیرو درخواستهای متعدد اتحادیه در آبان ۹۸ با افزایش ۴۵ درصدی قیمت نان موافقت شد و براین اساس از آخرین افزایش رسمی قیمت نان حدود یک و نیم سال میگذرد. هر چند وی میزان افزایش قیمت نان را صد در صد اعلام میکند اما برخی از موافقت ضمنی با افزایش ۵۰ درصدی قیمت نان خبر میدهند.
این مقام صنفی با اشاره به افزایش چند برابری هزینههای تولید نان از قبیل دستمزد، اجاره واحد صنفی، انرژی، بیمه، مالیات، حمل و نقل، خمیر مایه و هزینه های معمول زندگی میگوید: از ابتدای سال ۹۹ با افزایش چند برابری هزینهها، باید نرخ مصوب نان تغییر میکرد تا جوابگوی هزینههای تولید باشد.
اتاق اصناف نیز در بیانیه خود اعلام کرده است: هزینه دستمزد سرکارگر نانوایی در اسفندماه سال ۱۳۹۸ روزانه ۸۵ هزار تومان بوده که در آبان ماه سال ۱۳۹۹ به ۱۳۰ هزار تومان افزایش یافته است و در سال ۱۴۰۰ نیز از ۲۶ تا ۳۹ درصد افزایش روبه رو شده است و هزینه خمیر مایه در اسفندماه سال ۱۳۹۸ هر کیسه ۱۰ کیلویی، ۱۵۶ هزارتومان بوده، که در آبان ماه سال ۱۳۹۹ به ۳۷۰ هزار تومان افزایش یافته و هم اینک نیز قیمت آن ۴۵۰ هزار تومان می باشد و یا اینکه قیمت نمک در اسفندماه ۱۳۹۸ هر کیلو ۱۰۰ تومان بوده که در آبان ماه سال ۱۳۹۹ به هرکیلو یک هزار تومان تغییر قیمت یافته و در اردیبهشت ۱۴۰۰ به میزان یک هزار و ۲۵۰ تومان رسیده است و همچنین هزینه تغذیه کارگران در اسفندماه سال ۱۳۹۸ روزانه حدود ۱۰ هزار تومان بود که همین قیمت در آبان ماه سال ۱۳۹۹ به ۶۰ هزار تومان تغییر یافت و هزینه بهداشت نانوایی در سال ۹۸ روزانه ۵ هزار تومان بوده که در سال ۱۳۹۹ به دلیل رعایت پروتکل بهداشتی ناشی از بیماری کرونا به ۱۵۰ هزار تومان افزایش یافته است.
در این بیانیه با اشاره به افزایش نرخ ارز و متعاقب آن افزایش قیمت بسیاری از کالاهای دیگر و عدم همخوانی قیمتها تاکید شده است: در اثر همین عوامل تعدادی از صنوف خبازان مجبور به تغییر شغل خود شده و یا از نیروهای شاغل در نانوایی کاستهاند؛ این درحالی است که در هر نانوایی حداقل به ۵ نفر نیروی کار نیاز است و این مسئله به اقتصاد و معیشت جامعه و کارگران آسیب جدی وارد میکند.
به این ترتیب زنگهای خطر برای نانواییها به صدا درآمده است و به نظر می رسد افزیش قیمت نان در آیندهای نه چندان دور گریزناپذیر خواهد بود. نکته اما اینجاست که آیا افزایش قیمت نان به رشد کیفیت آن نیز میانجامد یا خیر؟