جو بایدن پس از سکوتی طولانی در مورد برجام حالا گفته، خبری از لغو تحریم‌ها نیست. برخی معتقدند این مواضع مقدمه چینی برای خروج از برجام است و برخی دیگر آن را مقدمه بازگشت به برجام می‌دانند.
به گزارش پایگاه خبری و اطلاع رسانی “پرونده ” به نقل از خبر فوری سکوت معنادار جو بایدن در مورد ایران بسیار مشکوک است.
در حالیکه رئیس جمهور آمریکا در اظهارات اخیرش در مورد آینده دیپلماسی آمریکا و به خصوص کشورهای مختلف صحبت کرد و سعی کرد نشان دهد دستگاه دیپلماسی او متفاوت از دونالد ترامپ است اما او هیچ چیزی در مورد برجام که یکی از جدی‌ترین و جنجالی‌ترین مسائل بین المللی دولت ترامپ بود، نگفت.
او در تازه‌ترین اظهارنظر، فقط گفته تحریم‌ها را برای بازگشت ایران به میز مذاکره نگه خواهد داشت. اظهارنظری که بلافاصله تصحیح شد تا نشان دهد رییس‌جمهور آمریکا هنوز به جمع‌بندی کاملی درقبال ایران نرسیده است. این اظهارات باتوجه به موضع قاطع دیروز رهبر انقلاب به معنی بن‌بست در حل مناقشه هسته‌ای ایران و آمریکاست.
این در حالی است که بایدن در اظهارات اخیرش که اولین بیانیه دیپلماسی دولتش بود از چین و روسیه انتقاد کرد و حتی عربستان را هم بی‌نصیب نگذاشت و از پایان دادن به جنگ یمن هم سخن گفت.
اما به راستی چرا جو بایدن چنین اقدامی کرد؟ سکوت رئیس جمهور آمریکا بسیار مشکوک است. او قبل از انتخابات هم زیاد در مورد ایران و مساله توافق هسته‌ای صحبت نکرد. برخی شواهد نشانگر این مساله بودند که او در مورد برجام و ایران دچار نوعی گیجی و دودلی شده است
همچنین، برخی رسانه‌ها تاکید دارند که جو بایدن به علت نگرانی‌اش در مورد نتانیاهو و به هم خوردن روابط خوب آمریکا با رژیم صهیونیستی و به خصوص کشورهای عربی منطقه یعنی عربستان سعودی و امارات در تلاش است تا مساله برجام و ایران را برجسته نکند.
آنچه مشخص است این است که حالا برجام بیش از گذشته به یک گره تبدیل شده است. هر دو طرف تاکید دارند که طرف مقابل باید ابتدا به تعهداتش بازگردد . با این حال، طرف آمریکایی هیچ اظهار نظر روشن و مشخصی در مورد چگونگی بازگشت به برجام نمی‌کند.
اما به راستی پشت پرده این سکوت مرموز چیست؟ دو فرضیه در این رابطه می‌تواند مطرح شود: یک فرضیه خوشبینانه و یک فرضیه بدبینانه.
فرضیه بدبینانه؛ تعلل جهت نقض عهد ایران
طبق این فرضیه، آمریکا قصد دارد ایران ابتدا به تعهداتش بازگردد. از این رو هیچ چیزی در مورد برجام نمی‌گوید و به خصوص منتظر است تا پس از تاخیر و طولانی شدن این سکوت، ایران تعهدات خود را بیشتر نقض کند تا آمریکا به طور کلی زیر میز بزند و بهانه‌ای برای فرار از برجام داشته باشد.
برخی شواهد این نظر را تایید می‌کنند. شیطنت‌های روز افزون رژیم صهیونیستی که به قصد تحریک ایران انجام می‌گیرد، اقدامات اخیر آژانس بین‌المللی اتمی و اتهاماتی در مورد پیدا شدن موارد مشکوک هسته‌ای در ایران و به خصوص، اقدامات تفرقه افکنانه تروئیکای اروپا به خصوص فرانسه و رئیس جمهورش، امانوئل مکرون (در مورد ورود عربستان به مذاکرات آینده ایران و ۵+۱) همگی این فرضیه را تایید می‌کنند.
فرضیه خوشبینانه؛ مذاکرات پشت پرده
مورد بالا وجه بدبینانه ماجرا بود. می‌توان در مورد سکوت بایدن یک نگاه خوشبینانه هم داشت. شاید سکوت بایدن به علت عدم تحریک رژیم صهیونیستی و عربستان است. شاید بایدن و تیم سیاست خارجی‌اش به سرپرستی بلینکن در پی این هستند که مذاکرات مخفیانه‌ای با طرف ایرانی داشته باشند و مساله را بدون تحریک متحدان منطقه‌ای و بدون سر و صدا حل کنند. همه می‌دانند که بایدن بر خلاف ترامپ اهل شو نیست و به خصوص ترجیح می‌دهد در فضای حساس کنونی التهاب خارجی نداشته باشد. به جز این، تاکید شدید بایدن بر پایان یافتن جنگ یمن و انتقاد به عربستان و همچنین اعلامیه اخیر انصارالله (به عنوان متحد منطقه‌ای جدی جمهوری اسلامی ایران) مبنی بر تمایلش به صلح و گفتگو با طرف آمریکایی نشان می‌دهد که بایدن و دولتش شاید بی‌میل نباشد که با جمهوری اسلامی ایران در خفا مذاکره کند و بدون حاشیه وارد برجام شود.
همچنین، شواهدی گویای این است که بایدن قصد دارد بخشی از تحریم‌های ضد ایرانی را به عنوان مقدمه بازگشت به برجام لغو کند. لارا روزن (خبرنگار برجسته آمریکایی) این خبر را تایید کرد و در خبرنامه شخصی خود به نام «دیپلماتیک» نوشت: “دولت بایدن در حال رایزنی با متحدان خود و اعضای کنگره بر سر ایران است. آنها در حال حاضر در حال بررسی طرح توقف در برابر توقف به عنوان گامی موقت پیش از مذاکره برای بازگشت به برجام و سپس تلاش برای گفتگو برای مذاکره در راستایی دستیابی به توافقی طولانی تر و جامع تر هستند.”
اگر این خبر درست باشد، می‌توان فرضیه خوشبینانه بالا را تایید کرد و از بازگشت بایدن به برجام سخن گفت. اما نگاهی به سابقه دولت کلینتون و اوباما، نشان می‌دهد دموکراتها همواره موافق تحریم ایران بوده‌اند؛ اتفاقی که ممکن است بایدن هم از آن بدش نیاید.
