رئیس بانک مرکزی با بیان اینکه آمدن دونالد ترامپ اثر مستقیمی بر اقتصاد ایران ندارد، ابراز امیدواری کرد تا پایان سال جاری تورم در کشور به ۳۰ درصد و در ادامه به کانال ۲۰ درصد کاهش پیدا کند.

محمدرضا فرزین شنبه شب ۱۹ آبان ۱۴۰۳ در گفت وگوی تلویزیونی افزود: حضور ترامپ به عنوان رئیس جمهور آثار مستقیمی بر اقتصاد ایران ندارد زیرا همکاری‌های تجاری، پولی و مالی با آمریکا و اروپا نداریم. اما از نظر اثرگذاری غیرمستقیم اقتصاد آمریکا می‌تواند بر همه اقتصادهای جهان و بازارهای مالی اثرگذار باشد.

وی ادامه داد: همان‌طور که مشاهده کردید رمزارزها به آمدن ترامپ واکنش نشان داد و بیت کوین ۲۰ درصد افزایش قیمت تجربه کرد اما نرخ ارز ما فقط یک درصد واکنش نشان داد. بخشی از ترس بازارها ناشی از سیاست‌های دوره قبلی ترامپ یعنی سیاست‌های مرکانتیلیسمی بود، که اگر همین‌ها را در دوره جدید ادامه دهد بر بازارهای جهانی و همین طور اقتصادهای چین و اروپا اثر خواهد گذاشت. امروز وابستگی‌های ما بسیار کم شده و تعاملات منطقه‌ای را گسترش داده‌ایم و در بریکس نیز فعالیت‌های خوبی را پیش برده‌ایم و برای شروع این دوران از قبل آمادگی لازم کسب کرده‌ایم.

تقویت همکاری اعضای بریکس / انتظارات فعالان اقتصادی تعدیل شد
فرزین گفت: بخشی از همکاری‌های ما با کشورهای عضو بریکس عملیاتی شده و با برخی کشورها دلار را از مبادلات حذف کرده‌ایم. اگرچه باید ببینیم سیاست‌های آمریکا نسبت به کشورهای منطقه ما چه خواهد بود اما ذخایر ارزی کشور امروز افزایش پیدا کرده و آمادگی لازم برای مدیریت اقتصاد کشور را داریم.

رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: ظهور ترامپ باعث خواهد شد تا همکاری‌های اعضای بریکس تقویت شود. نگرانی ما بیشتر از منظر عملیات روانی بود اما خوشبختانه در روز اعلام نتایج انتخابات آمریکا شاهد بودیم که مشکلی پیش نیامد و فعالان اقتصادی انتظارات خود را با واقعیت‌ها منطبق کردند.

تثبیت اقتصادی همچنان سیاست محوری بانک مرکزی
وی تأکید کرد: سیاست اصلی ما تثبیت اقتصادی است و در بازارهای رسمی تلاش داریم نیازهای ارزی را به خوبی تأمین کنیم، در دو سال اخیر هم همین روند را طی کردیم. یکی از ابزارهای ما برای تنظیم گری بازار طلا و ارز استفاده از مرکز مبادله ایران است که عملکرد آن با عرضه شمش و سکه و تأمین ارز مشاهده شد.

فرزین توضیح داد: بخشی از تأمین ارز مرتبط به کالاهای اساسی و دارو است که با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تأمین می‌شود و از ابتدای سال تا کنون به ۱۰ میلیارد دلار رسیده است. بخش دیگر با ارز نیما و نرخ حدود ۵۰ هزار تومان تأمین می‌شود که شامل ۵۰ درصد نیاز ارزی کشور است.

وی افزود: همچنین با راه اندازی بازار ارز توافقی که در واقع بازار ارز تجاری است تلاش می‌کنیم کل نیازهای واردات و صادرات به این بازار منتقل شود تا نرخ شکل بگیرد و بجای بازار غیررسمی علامت دهی کند. البته نرخ غیررسمی در برخی از کالاها به ویژه دارایی‌ها علامت دهی می‌کند و بر عمده کالاهای کشور تأثیر ندارد. نرخ بازار غیررسمی بیشتر تحت تأثیر قاچاق و فرار سرمایه است اما بازار ارز توافقی تحت تأثیر تجارت واقعی کشور خواهد بود.

ذخایر طلای در دسترس و مطمئنی داریم
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: چون تحریم هستیم باید نوع ذخایر ما متفاوت می‌شد، به همین دلیل سراغ ذخایر طلا هم رفته‌ایم که اکنون ذخایر در دسترس مطمئنی داریم. منابع ارزی در سایر کشورها داشته ایم که بلوکه شده بودیم اما اکنون با رایزنی‌های مختلف از بخش زیادی از آنها استفاده می‌کنیم. عضو صندوق بین‌المللی پول و رئیس یک گروه متشکل از ۶ کشور هستیم و اکنون حدود ۵.۵ میلیارد دلار سرمایه داریم. سال گذشته افزایش سرمایه ۵۰ درصدی در صندوق تعیین شد که ۷۵ درصد آن ارز ملی خودمان است و برای منافع ملی آن را پیگری می‌کنیم.

برآورد تورم ۳۰ درصدی تا پایان ۱۴۰۳/ تثبیت نرخ ارز در کاهش تورم اثرگذار بود
وی اظهار داشت: از سال ۹۷ و بعد از تشدید تحریم، نرخ تورم به سطح ۴۰ و ۵۰ درصد رسید، به همین دلیل سیاست تثبیت را انتخاب کردیم. از اردیبهشت سال قبل تا کنون تقریباً هر ماه آمار تورم بیشتر کاهش یافته است. در مهر ماه تورم نقطه به نقطه به ۳۴.۵ درصد و سالانه به ۳۸ درصد کاهش یافته است. امیدواریم تا پایان سال به ۳۰ درصد و در ادامه به کانال ۲۰ درصد کاهش پیدا کند.

فرزین افزود: تورم تولید کننده ما به ۲۴.۵ درصد کاهش یافته در حالیکه در سال‌های قبل به ۱۰۰ درصد هم نزدیک شده بود. بخشی از کنترل و کاهش تورم تولیدکننده به دلیل تثبیت نرخ ارز به معنای نرخی پیش‌بینی پذیر است.

هدفگذاری ۲۵ درصدی برای نرخ رشد نقدینگی در سال جاری
رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: نرخ رشد نقدینگی را امسال در حدود ۲۵ درصد تعیین کرده‌ایم. با کنترل ترازنامه بانک‌ها نقدینگی را کنترل کرده‌ایم و برای رفع تنگنای نقدینگی اقدامات خوبی انجام داده‌ایم.

وی افزود: برای تأمین مالی غیرتورمی، اوراق گام را طراحی کرده‌ایم، که مشکلات آن رفع شده و امسال بالای ۱۰۰ همت قابل تخصیص به زنجیره‌های تولیدی مختلف است و کارت رفاهی نیز به آن متصل شده است. از طرفی «ال سی» داخلی طراحی کرده‌ایم تا به میزان ۸۰۰ همت بنگاه‌ها از آن استفاده کنند. فکتورینگ را هم طراحی کرده‌ایم تا بنگاه‌ها و بیشتر پیمانکاران از آن استفاده کنند. گواهی سپرده خاص را امسال با نرخ حدود ۲۵ درصد در بانک‌ها طراحی می‌کنیم تا بنگاه‌ها و طرح‌های خاص از آن استفاده کنند.

دلار را از مبادلات اعضای بریکس حذف می‌کنیم
فرزین گفت: از الگوهای همکاری متقابل با کشورهای عضو بریکس استفاده می‌کنیم که اولین آن کنار گذاشتن دلار در مبادلات است. در اولین گام از پیمان‌های پولی، گام دوم اتصال کارت‌های بانکی و در گام سوم از حذف سوئیفت در مبادلات متقابل استفاده می‌کنیم.

وی افزود: با ۱۱ کشور اتحادیه پایاپای آسیایی از پیام رسان «ای سی یو»(ACU) استفاده خواهیم کرد تا با پیام رسان غیر از سوئیفت معامله کنیم که با روسیه این اقدام را عملیاتی کرده‌ایم.

فرزین ادامه داد: همچنین از اتاق‌های تسویه پایاپای استفاده می‌کنیم و در یک مرحله جلوتر از «سی بی دی سی» (CBDC) یا همان ارزهای دیجیتال ملی استفاده خواهیم کرد. در بریکس این طرح‌ها را ارائه کردیم و خیلی از اینها مثل بریکس پی پذیرفته شد و تلاش می‌کنیم این روش‌ها را با کشورهای طرف تجاری توسعه دهیم.

سیاست بانک‌مرکزی توسعه و حمایت از صندوق‌های قرض‌الحسنه است
رئیس کل بانک مرکزی گفت: قصد داریم صندوق‌های قرض‌الحسنه را توسعه دهیم و به دنبال ایجاد محدودیت برای آنها نیستیم. نظارت بر صندوق‌های قرض‌الحسنه کوچک و متوسط را به خارج از بانک مرکزی واگذار می‌کنیم. هدف از تأسیس صندوق‌های قرض‌الحسنه تأمین مالی از طریق شبکه مویرگی برای اقشار خاص است و بعداز گسترش آن‌ها خودمان نیز آن‌ها را حمایت می‌کنیم.

وی افزود: در خصوص اصلاح نظام بانکی به هشت بانک ورود کرده‌ایم و اقدامات لازم انجام شده که در فرصت‌های بعدی جزئیات بیشتری را در اختیار اذهان عمومی قرار می‌دهیم.