احسان خاندوزی طی سخنانی در همایش ملی ایران و همسایگان، با بیان اینکه برخلاف فشار غیرقانونی و فزاینده ایالات متحده آمریکا، تشکیل قطب بندیهای جدید سیاسی و اقتصادی و شکلگیری ائتلافهای بینالمللی، فرصت فزایندهای برای جمهوری اسلامی ایران جهت مقابله با هژمونی آمریکا فراهم کرده است، اظهار کرد: تحولات بینالمللی منجر به شکاف سیاسی بین ایالات متحده و سایر قدرتهای بزرگ جهانی در ارتباط با نوع رابطه و همکاری با جمهوری اسلامی ایران شده است.
وی افزود: خوشبختانه با روی کار آمدن دولت سیزدهم و آغاز سیاست خارجی مبتنی بر سیاست همسایگی و افزایش همکاری با کشورهای همسایه و همسو، تمام ارکان اجرایی دولت عزم جدی خود را برای گسترش روابط اقتصادی خارجی با کشورهای همسایه و دوست ارتقا دادهاند.
خاندوزی با تاکید بر جایگاه صادرات غیرنفتی در اقتصاد مقاومتی، گفت: اگر بنا داریم آسیب پذیری و وابستگی اقتصاد به نفت را درهم بشکنیم، یکی از راههای آن این است که سهم بالای ناشی از صادرات نفت را به سمت درآمدهای ارزی ناشی از صادرات غیرنفتی حرکت دهیم.
وزیر اقتصاد و امور دارایی با بیان اینکه بین سرمایهگذاری خارجی و توسعه صادرات، همبستگی نزدیک وجود دارد، تاکید کرد: سرمایهگذاری صادراتمحور میتواند امنیت ملی ما یعنی میزان اطمینان کشور به مقاوم بودن در برابر آسیب های خارجی را افزایش و وابستگی بودجه به نفت را کاهش دهد. بنابراین اگر وابستگی تجارت خارجی به صادرات نفتی را تقلیل دهیم، توانستیم آسیبپذیری کشور را کاهش دهیم.
خاندوزی ادامه داد: جمهوری اسلامی میتواند با پیش گرفتن راهبرد همسایگی و با در نظر گرفتن کانالهای ارتباطی پیوندها و اتصالهای راهبردی نسبت به ایجاد و گسترش الگوی وابستگی اساس اقدام کند تا از این منظر وزن و منزلت خود را عمق بیشتری ببخشد.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی به عنوان واحد کانونی، باید گسترهای از کانالهای ارتباطی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را در منطقه ایجاد کند تا برآیند آن شکل گیری وابستگی حساس بر مدار جمهوری اسلامی ایران باشد. از این طریق، میتوان با کنترل جریانهای ارتباطی و منزلت جمهوری اسلامی نزد همسایگان را به نحوی عمق بخشید که از سوی آنها نادیده گرفته نشود.
وزیر امور اقتصاد و دارایی اضافه کرد: ایران یگانه واحد منطقهای در خاورمیانه است که توانایی عملیاتی کردن چنین الگویی را در راستای سامان بخشیدن به نظم منطقهای در راستای منافع خود دارد. برجستگی ژئوپلیتیک ایران و برخورداری از موقعیت کانونی، مزیت راهبردی است که باید از آن در راستای دستیابی به چنین هدفی استفاده کرد.
وی با بیان اینکه ایران با داشتن ۱۵ کشور همسایه میتواند کریدور چین و هند از سویی و روسیه و اروپا از سوی دیگر باشد، تاکید کرد: تمام همسایگان ایران در دو دهه اخیر از متوسط نرخ رشد اقتصادی بالاتری نسبت به متوسط رشد اقتصادی جهانی قرار دارند. این روند بیانگر رونق اقتصادی همسایگان ایران و بهبود ظرفیت های بالقوه همکاری اقتصادی و تجاری با این کشورها است.
خاندوزی تاکید کرد: نوسان در سیاست خارجی باید بر پیوندهای اقتصادی ریشهدار دو کشور تاثیرگذاری کمتری داشته باشد؛ هر وقت فرصتشناسی ما برای آسیبپذیری کمتر، بالا باشد، قوت و عمق بیشتری به ما خواهد داد.
وی درباره آنچه باید به عنوان راهبردهای استفاده کردن از پتانسیلهای همسایگی در عرصه اقتصادی مدنظر قرار بگیرد، گفت: ما در عصری هستیم که تجارت مبتنی بر تعاملات بانکی و ارزی است. تا زمانی که تعاملات ارزی و بانکی ما وابستگی کاملی به نظامات قابل تحریم داشته باشد حتماً نمیتواند پشتیبانی کننده تجارت باشد.
وزیر اقتصاد و امور دارایی افزود: بنابراین ناچاریم برای اینکه تجارت پایداری داشته باشیم نظامات تعاملات بانکی و ارزی مقاوم در برابر شرایط تحریم داشته باشیم.
خاندوزی با بیان اینکه تدابیر مشخص این است که ما حداقل پنج مرکز تجاری در قطبهای همسایگی ایران تاسیس کنیم و فعلاً تمرکز خودمان را بر همین پنج مرکز تجاری قرار دهیم، گفت: ما حتماً در مرزهای شرقی یعنی در پاکستان و افغانستان در حوزه شمالی خودمان با محوریت روسیه و بقیه کشورهای CIS و حتما در کرانه های غربی با نقطه تمرکز در ترکیه و عراق و یک نقطه مرکزی در جنوب خلیج فارس، مرکز تجاری ایجاد خواهیم کرد.