افشین صدر دادرس بیان اینکه خشکسالی بر کشور حاکم شده و نواحی جنوبی و شرقی به شدت درگیر آن هستند اظهار کرد: همین امر منجر به افزایش قیمت نهاده های غیر دولتی مانند یونجه، کاه، کلش و جو شده است.
وی ادامه داد: مشکلی که در حال حاضر وجود دارد این است که در بعضی استان ها مانند خوزستان و ایلام با ممنوعیت خروج نهاده و علوفه از استان ها مواجه هستیم که اگر این روند ادامه یابد، کمک رسانی به استان هایی که از نظر تامین علوفه دچار مشکل هستند امکان پذیر نخواهد بود؛ بنابراین باید در مورد مصوبه هایی از این دست توجه بیشتری صورت گیرد، زیرا در برخی استان ها بیش از نیاز استان علوفه تولید می شود و برخی استان ها نیز با مشکلات جدی در تامین علوفه مواجه هستند.
مدیر عامل اتحادیه مرکزی دام سبک اضافه کرد: در برخی استانها نیز خروج دام از آن استانها ممنوع شده است؛ در حالی که باید پرسید وقتی امکان جذب تولیدات تولیدکنندگان وجود ندارد چرا اجازه داده نمی شود که تولیدکننده دامش را به استان های مجاور و مراکز مصرف بفرستد و سرمایه اش را به پول نقد تبدیل کند؟
نهاده های دامی دو نرخ دارد
وی با اشاره به اینکه جو، ذرت و کنجاله دو نرخی است، گفت: این اقلام در سامانه بازارگاه با یک نرخ و خارج از سامانه بازارگاه نیز با نرخ های بالاتری خرید و فروش می شود. در حال حاضر نیز قیمت هر کیلو ذرت و جو در بازار آزاد حدود ۶۰۰۰ تومان و کنجاله سویا حدود ۱۰ هزارتومان است و متاثر از قیمت این اقلام، نهاده های تولید داخل نیز گران شده است. جو با وجود اینکه فصل برداشت آن در برخی استانها شروع شده قیمت آن حدود ۵۷۰۰ تومان، یونجه ۵۴۰۰ تومان و کاه و کلش حدود ۴۰۰۰ تومان شده است.
بخش عمده ای از نهاده های دامی از بازار آزاد تهیه می شود
صدر دادرس تصریح کرد: از زمانی که سامانه بازارگاه راه اندازی شد هیچ نهاده ای از طریق اتحادیه های مرکزی در شبکه های زیر مجموعه توزیع نشده است. سیستم توزیع هم معمولا به این شکل است که وزارت جهاد کشاورزی نهاده های دامی را به سازمان جهاد کشاورزی استان تخصیص می دهد و سازمان نیز تقسیم شهرستانی می کند و سپس از طریق شرکت های تعاونی نهاده ها بین دامداران توزیع می شود.
وی افزود: در این میان اما بخش کمی از نهاده های دولتی به دامداران دام سبک تعلق گرفته است و این دامداران سال گذشته مظلوم واقع و مجبور شدند تمام نهاده های مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند و به همین جهت امسال دیگر توان ادامه دادن ندارند.
مدیر عامل اتحادیه مرکزی دام سبک با بیان اینکه اکثر دامداران دام سبک بخش عمده ای از نهاده های مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه می کنند، گفت: مسئولان مدعی هستند که به دام سبک نیز نهاده تخصیص داده اند ولی هیچ مکانیسم کنترلی وجود ندارد که مشخص شود آیا واقعا مقدار نهاده ای که ادعا می شود به دست دامدار واقعی رسیده است یا خیر. دامداران می گویند درصد کمی نهاده از طریق سامانه بازارگاه به صورت خوراک دام به آنها داده شده است.
قیمت تمام شده دام سبک بالای ۶۰ هزار تومان است
وی با بیان اینکه قیمت تمام شده هر کیلو دام سبک برای دامداران بیش از ۶۰ هزار تومان است، اظهار کرد: با این وجود چون مردم توان خرید ندارند و بازار تعیین کننده قیمت است، دام سبک با قیمت کمتر از ۶۰ هزار تومان در بازار خرید و فروش می شود و میانگین قیمت آن در یکی دو روز اخیر به حدود ۵۳ هزار تومان هم رسیده است. قیمت هر کیلو گوشت گوسفندی در کشتارگاه نیز حدود ۱۲۰ هزارتومان است که در سطح شهر کمتر از ۱۵۰ هزارتومان به دست مصرف کننده نمی رسد.
به گفته صدر دادرس مشخص نیست که این فاصله ۳۰ هزار تومانی از کشتارگاه تا مصرف کننده به جیب چه کسانی می رود و سوال اینجاست که چرا مسئولان فکری به حال آن نمی کنند؟
دامداران دام های مولد خود را می فروشند
مدیر عامل اتحادیه مرکزی دام سبک خاطرنشان کرد: دامداران چون توان نگهداری دام هایشان را به دلیل افزایش هزینه ها ندارند بره های لاغر و همچنین دام های مولد خود را می فروشند. عده ای دلال هم این دام ها را با قیمت پایین خریداری می کنند و با قیمت های بالا می فروشند یا آنها را در برخی استان ها نگه می دارند و پس از افزایش وزن دام و زمانی که شرایط برای قاچاق دام فراهم شد اقدام به قاچاق می کنند. در حقیقت باید گفت وضعیت دامداران دام سبک بسیار بحرانی است.
چرا بین دامداران تبعیض قائل می شوند؟
وی همچنین به خرید حمایتی دام عشایر اشاره کرد و گفت: روزهای گذشته خرید حمایتی دام عشایر ابلاغ شد. این اتفاق بسیار خوبی است ولی چرا برای یک سوم دام کشور برنامه حمایتی در نظر گرفته شده است؟ چرا کل دامداران کشور تحت پوشش این طرح قرار نگرفته اند؟ چرا بین دامداران تبعیض قائل می شوند؟ دامدار عشایر و غیرعشایر در یک مرتع دام هایشان را می چرانند و تنها تفاوتشان این است که عشایر در چادر هستند ولی دامداران در خانه های روستایی زندگی می کنند. مرتع برای هر دو آنها فقیر است. نهاده یا برای هر دو گران است یا وجود ندارد.
دام دامداران خرید حمایتی شود
صدر دادرس با بیان اینکه ما پیشنهادات خود را به وزارت جهاد کشاورزی فرستادیم و از دی ماه سال گذشته مکاتباتی انجام دادیم و گله مندیم که چرا با وجود پیگیری ها نتیجه ای حاصل نشده است، گفت: به عنوان اتحادیه مرکزی دام سبک پیشنهاد داریم در استان هایی که کاهش بارندگی ها بیش از ۵۰ درصد است ۳۰ تا ۴۰ درصد دام دامداران به صورت ترکیبی، خرید حمایتی شود. در استان های دیگر که در معرض خشکسالی هستند هم به میزان ۱۰ تا ۲۰ درصد خرید حمایتی صورت گیرد.
به گفته وی بهتر است دام های لاغر استان های ذکر شده به دامدارانی که استان هایشان کمتر در معرض خشکسالی است در قالب قرارداد پرواربندی امانی تحویل داده شود و اجازه داده نشود که دام های لاغر به کشتارگاه فرستاده شوند.
توزیع نهاده های دامی منسجم تر باشد
مدیر عامل اتحادیه مرکزی دام سبک با بیان اینکه بایستی نهاده ها منسجم تر و با نظارت بیشتر به دام سبک تخصیص داده شود، تصریح کرد: بایستی تسهیلات ارزان قیمت در اختیار تشکل ها قرار داده شود تا این تشکل ها ذرت، جو، علوفه و کاه و کلش خریداری کنند و با ذخیره سازی در انبارها مانع افزایش قیمت این اقلام در بازار شوند.
وی همچنین به صادرات دام سبک نیز اشاره کرد و گفت: بایستی اجازه دهند صادرات دام سبک از طریق تشکل های تعاونی صورت گیرد و همچنین این اجازه نیز داده شود که برای تعدیل بازار گوشت، به ازای صادرات دام زنده گوشت وارد شود تا نگرانی مسئولان نیز برای افزایش قیمت گوشت برطرف شود.
صدردادرس در پایان گفت: یکی دیگر از اقداماتی که می توانیم در راستای کاهش قیمت دام انجام دهیم این است که از کشورهای همسایه مانند آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و عراق که از نظر جوی در شرایط مناسب تری هستند، علوفه وارد کنیم.