تعهدات ارزی برنامهای بود که از سوی دولت و پس از بازگشت تحریمهای امریکا وضع شد تا به این ترتیب صادرکنندگان غیرنفتی ملزم شوند، ارز حاصل از فروش محصولات خود در بازارهای بین المللی را به کشور بازگردانند تا محدودیتی در تامین ارز مورد نیاز برای واردات کالاهای اساسی به کشور به وجود نیاید.
در طول سالهای گذشته، اختلاف نظرهای فراوانی میان بخش خصوصی و بانک مرکزی در مسیر اجرا این تعهد وجود داشته و دو طرف بارها یکدیگر را به عدم عمل به تعهداتشان متهم کردهاند، با این وجود با آرامش نسبی به وجود آمده در ماههای اخیر، به نظر میرسد بانک مرکزی سرانجام تکلیف صادرکنندگان باقی مانده از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ را روشن کرده و با تصویب بسته سیاستی برگشت ارز حاصل از صادرات سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ در جلسه کمیته ماده (۲) شورای عالی هماهنگی اقتصادی، ایفای تعهدات ارزی صادرکنندگان تعیین تکلیف شده است.
به این ترتیب، صادرکنندگان سال ۱۳۹۸ تا پایان تیرماه ۱۴۰۰ و صادرکنندگان سال ۱۳۹۹ تا پایان شهریورماه ۱۴۰۰ مهلت دارند تا با ایفای تعهدات ارزی صادراتی خود از معافیتهای مربوطه بهرهمند شوند.
همچنین طبق این مصوبه، صادرکنندگان سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ مکلفند ۹۰ درصد ارزش پروانههای صادراتی اعلامی توسط گمرک را به چرخه اقتصادی کشور برگردانند.
بر اساس این مصوبه، روشهای برگشت ارز حاصل از صادرات نیز به طرق، فروش ارز در سامانه نیما، واردات در مقابل صادرات خود، واگذاری ارز حاصل از صادرات به غیر، بازپرداخت بدهی تسهیلات ارزی و فروش ارز به صورت اسکناس به بانکها و صرافیهای مجاز، تعیین شدهاست.
در کنار صادرکنندگان ارزی، در دستور العمل جدید وضعیت صادرکنندگان ریالی نیز تعیین تکلیف شده است. صادرکنندگانی که نسبت به فروش ریالی کالاهای صادراتی در بازه زمانی ۲۲ فروردین ۱۳۹۷ تا ۱۶ مرداد ۱۳۹۷ به عراق و افغانستان اقدام کرده و در موعد مقرر نسبت به ثبت اطلاعات فروش ریالی خود در سامانه جامع تجارت اقدام نکردهاند، حداکثر تا ۳۱ خرداد ۱۴۰۰ فرصت دارند تا با ثبت اطلاعات فروش ریالی در این سامانه نسبت به رفع تعهدات ارزی خود اقدام کنند.