رویدادهای ازدواج و طلاق بهصورت غیرمستقیم، دو مؤلفه تأثیرگذار بهروی جمعیت هستند که آگاهی از شاخصهای حاصل از ثبت آن در کشور میتواند سیاستگذاریهای کیفی و کمی جمعیتی را در هر زمان تحت تأثیر قرار دهد.
دو واقعه ازدواج و طلاق از وقایع حیاتی محسوب میشوند که بهدلیل رابطهای که با باروری دارند بهصورت غیرمستقیم منجر به تغییر در حجم جمعیت میشوند.
با وقوع ازدواج تعدادی از جمعیت جامعه وارد مدار باروری میشوند و با حادث شدن طلاق تعدادی از جمعیت زنان که امکان باروری برای آنها وجود داشته است از مدار باروری خارج میشوند؛ بهدلیل رابطه مستقیم ازدواج با باروری و رابطه معکوسی که واقعه طلاق با میزان باروری دارد، این دو همواره بهعنوان جزئی از تحلیلهای جمعیتشناسی مورد توجه بودهاند.
با این توضیحات، کاهش چشمگیر نسبت ازدواج به طلاق در ۴۰ سال گذشته از اوضاع وخیمی حکایت دارد که نتیجه آن افت چشمگیر جمعیت کشور است.
بر اساس دادههای ثبت احوال کشور، نسبت ازدواج به طلاق ایران پیش از انقلاب بیش از ۱۴ بود که در دوران جنگ به کمتر از ۱۰ رسید، این نسبت در سال ۱۳۷۲ به ۱۶ افزایش یافت و پس از آن در روندی کموبیش خطی تنزل پیدا کرد و تا قبل از همهگیری ویروس کرونا به حدود ۳ ازدواج بهازای هر طلاق کاهش یافته است!
گفتنی است، بنابر آخرین آمار ثبت احوال کشور، ۱۲۷۳۱۸ ازدواج در نیمه نخست سال ۹۹ ثبت شده است و در بهار این سال تعداد ۳۴۶۵۹ طلاق به وقوع پیوسته است که نسبت بین این دو واقعه به بیش از ۳ ازدواج بهازای هر طلاق اشاره دارد!
البته علاوه بر تبعات جمعیتی، این مسئله زنگ خطری هم در حوزه فرهنگی و اجتماعی محسوب میشود!