پرونده نیوز _ تغییرات در حوزه اشتغال معمولا با بررسی دقیق‌تر گزارش مرکز آمار ایران قابل ارزیابی است و می‌تواند روند تحولات را ارائه کند.
جدول زیر که برگرفته از گزارش وضعیت اشتغال کشور در فصول تابستان سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۲ است، نشان می‌دهد نرخ بیکاری ۷٫۹ درصدی در تابستان سال جاری، پایین‌ترین سطح نرخ بیکاری در این دوره بوده است. ارزیابی سالهای پس از جنگ تحمیلی تاکنون نشان می‌دهد، نرخ بیکاری تابستان امسال پایین‌ترین سطح در ۳۵ سال اخیر بوده است.
افزایش ۹۰۷ هزار نفری جمعیت شاغل در تابستان ۱۴۰۲
در تابستان ۱۴۰۲، باوجود اینکه به تعداد متقاضیان کار، ۶۸۹ هزار و ۱۷۰ نفر اضافه شده اما با افزایش ۹۰۶ هزار و ۷۹۹ نفری جمیعت شاغل، ۲۱۷ هزار و ۵۲۹ نفر از تعداد بیکاران کاسته شده است. یعنی ضمن اینکه تقاضای جدید وارد شده به بازار کار پاسخ داده شده است، از سطح بیکاران هم بیش از ۲۱۷ هزار نفر کسر شده است. بیکاری تابستان امسال هم از لحاظ تعداد جمعیت بیکار و هم از لحاظ نرخ بیکاری کمترین میزان از سال ۱۳۹۰ تاکنون بوده است.
یکی دیگر از رکوردهای کم‌سابقه چند دهه اخیر، میزان اشتغال ایجاد شده در تابستان امسال در مقایسه با تابستان سال گذشته است. همانطور که مطرح ش، در تابستان امسال ۹۰۶ هزار و ۷۹۹ نفر به جمعیت شاغل کشور افزوده شده که این میزان افزایش اشتغال در یک سال، از سال ۱۳۹۰ تاکنون بی‌سابقه است. رکورد افزایش اشتغال پیش از این برای تابستان ۱۳۹۴ بود که البته پس از کاهش ۶۹۱ هزار نفری اشتغال در تابستان سال ۱۳۹۳ ایجاد شده بود اما در تابستان ۱۴۰۲، این میزان اشتغال پس از اشتغال مثبت ۳۷۳ هزار نفری تابستان ۱۴۰۱ شکل گرفته است.
کاهش ۱٫۲ نرخ بیکاری جوانان
تعداد شاغلان در جمعیت شاغل در تابستان ۱۴۰۲ معادل ۲۴ میلیون و ۶۸۵ هزار و ۵۱۳ نفر بوده که این رقم یک میلیون و ۲۸۰ هزار و ۵۳۳ نفر بیشتر از تابستان ۱۴۰۰ است.
نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ تا ۲۹ سال از ۲۵٫۷ درصد در تابستان ۱۴۰۰ به ۲۳ درصد در تابستان ۱۴۰۱ و ۲۰٫۱ درصد در تابستان ۱۴۰۲ رسیده یافته که این رقم هم کمترین نرخ بیکاری این رده سنی از سال ۱۳۹۰ تاکنون است. همچنین نرخ بیکاری جمعیت ۱۸ تا ۳۵ سال در تابستان ۱۴۰۲ به ۱۵ درصد رسیده که ۱٫۲ درصد کمتر از تابستان ۱۴۰۱ و ۲٫۶ درصد کمتر از تابستان ۱۴۰۰ است.
علت عدم درج آمار بیکاری رده سنی ۱۸ تا ۳۵ سال از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۷، عدم انتشار چنین آماری در این دوره زمانی است. درواقع باتوجه به تغییرات سنی و افزایش متوسط سن در کشور، مرکز آمار ایران نحوه گزارش‌دهی درباره نرخ بیکاری جمعیت جوان را از رده سنی ۲۴ تا ۲۹ سال به ۱۸ تا ۳۵ سال تغییر داده است. به نظر می‌رسد یکی از علل ریزش شدید نرخ بیکاری ۱۵ تا ۲۹ سال، در ۷ سال اخیر، علاوه بر افزایش جمعیت شاغل، انتقال بخشی از نیروی کار به سنین بالاتر از ۲۹ سال و کاهش ورودی به رده سنی ۱۵ تا ۲۹ سال است.
افزایش ۳۷۰ هزار نفری شاغلان بخش صنعت
بررسی جزئیات نرخ بیکاری تابستان نشان می‌دهد، سطح اشتغال در حوزه صنعت و خدمات بیشتر از سال ۱۳۹۸ و بیشتر از همه سالهای قبل است اما کاهش سطح اشتغال در حوزه کشاورزی به‌خاطر خشکسالی‌های پی‌درپی در چند سال اخیر، عامل اصلی کاهش سطح اشتغال در حوزه کشاورزی بوده است. البته سال ۱۳۹۸ یکی از سالهای پربارش کشور بوده و میزان اشتغال در حوزه کشاورزی افزایش قابل توجهی داشته است.
سطح اشتغال در بخش صنعت در تابستان امسال با ۳۷۰ هزار و ۵۰۳ نفر افزایش به ۸ میلیون و ۳۹۹ هزار و ۸۱۶ نفر رسیده است. این سطح اشتغال در بخش صنعت بالاترین سطح از ابتدای ورود صنعت به کشور تاکنون است. در دوره دولت سیزدهم میزان اشتغال در بخش صنعت بیش از ۴۹۲ هزار افزایش یافته و در مقایسه با سال ۱۳۹۸، سطح اشتغال صنعت در تابستان امسال ۴۸۹ هزار نفر بیشتر است.
تعداد افراد شاغل در حوزه خدمات هم به ۱۲ میلیون و ۴۵۸ هزار و ۸۲۸ نفر رسیده که ۴۵۲ هزار و ۷۴۷ نفر بیشتر از تابستان سال گذشته و بالاترین سطح اشتغال نسبت به دوره‌های گذشته است.
سطح اشتغال حوزه کشاورزی در تابستان امسال نسبت به دوره مشابه سال قبل ۵۸ هزار و ۷۵۱ نفر افزایش یافته که نشان‌دهنده توقف روند کاهشی سطح اشتغال در این حوزه است. همانطور که آمارها نشان می‌دهد، سطح اشتغال در حوزه کشاورزی پس از سال ۱۳۹۸ که اوج اشتغال در این حوزه به‌دلیل افزایش سطح بارش‌ها بود، روند نزولی به‌خود گرفت و سالهای ۹۹، ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ کاهش سطح اشتغال در این حوزه به ثبت رسید. به نظر می‌رسد مهمترین علل کاهش سطح اشتغال در حوزه کشاورزی چند سال خشکسالی پیاپی بوده است.
